Marina Abramović

Het werk van de Servische kunstenaar Marina Abramović bestaat grotendeels uit videowerken en sculpturale installaties die intens vervlochten zijn met de belangrijkste dimensie van haar praktijk: performance. Als één van de wegbereiders van de tweede generatie body artists dreef ze de verkenning van de eigen lichamelijke en mentale grenzen tot absolute limieten en overschreed die zelfs veelvuldig. De uitputtende beproeving kan gezien worden als een veruitwendiging van de grote vraagstukken rond identiteit, culturele verschillen of gelijkenissen, vervreemding en gender. De connectie tussen de performer en het publiek is hierbij een cruciale factor. Abramović begeeft zich op een terrein vol scherpe tegenstellingen als ratio en gevoelens, intimiteit en exces maar ook esthetiek en brutaliteit. Ze tracht haar lichaam en geest integraal te bevrijden van alle ballast.

Van 1976 tot 1989 kende ze een intense samenwerking met Duitse kunstenaar Ulay, die in dezelfde periode ook haar levenspartner was. Haar fysieke experimenten kon Abramović voortaan met twee lichamen voeren die zich even sterk tot elkaar konden verhouden als het dialectische spel van contrasten op conceptueel niveau. Een bekende reeks performances tussen 1976 en 1981 vallen onder de titel Relation Works, refererend aan de interne en externe verhoudingen tussen mensen onderling. Een uitloper daarvan is het befaamde werk Nightsea Crossing dat ze tussen 1981 en 1987 niet minder dan 22 keer wereldwijd hebben uitgevoerd over een totale periode van 90 dagen in steden als Amsterdam, Berlijn, Sydney, Helsinki, Ushimado, São Paolo en Lissabon. Beide kunstenaars zaten uren per dag volledig bewegingloos en in stilte tegenover elkaar aan een lange tafel. Het was een vorm van stil protest tegen de materialistische mentaliteit van de 20ste-eeuwse, steeds sneller evoluerende westerse samenleving.