Dochter van Henri Matisse, 1896

In Parijs schildert Evenepoel naast stadsgezichten een reeks portretten, met name van kinderen. Van die voorliefde voor het portret maakt hij in een brief uit 1894 geen geheim: “Wat mij in het gelaat boeit, me obsedeert, is er het karakteristieke van te ontdekken, het wezenlijk karakteristieke, de bijzondere, onverwachte kant ervan. Ik zou dan ook niets liever doen dan portretten schilderen: ik zou ze maken volgens mijn eigen opvatting, wel te verstaan, want het zou onmogelijk voor me zijn, en ik zou het tegennatuurlijk vinden, om gelijk welk gezicht mooier voor te stellen! Het is een puur genot voor mij om een profiel te tekenen en er mij geestdriftig op toe te leggen: het is dezelfde gewaarwording als wanneer je uit de wirwar van de orkestratie een thema hoort opklinken en je hoort hoe het zich duidelijk van de rest onderscheidt”.

Weinig kunstenaars hebben de zuiverheid en de diepte van het kind zo gevoelig getroffen als Evenepoel. Als hij in 1896 de dochter van Henri Matisse schildert, is het begrip van de kinderziel volkomen en maakt de kunstenaar z’n stille verlangens, zoals verwoord in de brief van twee jaar eerder, ten volle waar. De achtergrond is egaal donker gehouden, zonder enige diepte, om de stevige omtrekken van het parelgrijze kleed en het scherp gesneden hoofd optimaal te kunnen benutten. Heel herkenbaar is de poging van de schilder om de lumineuze trilling van het licht als ziel van het leven ongedwongen, zonder forceren, te vangen binnen de solide vorm. Het stijlgevoel van Manet en van Whistler klinkt in deze bewuste orkestratie van helder en donker volop na.

Maar alle picturale en constructieve oogmerken daargelaten springen in de eerste plaats de gevoeligheid en de fijnbesnaarde intelligentie van deze kunstenaar in het oog. Met de onvoorwaardelijke toewijding van een overgevoelig hart schenkt Evenepoel zichzelf weg, in een vertrouwelijke en tegelijk ontwapenende samenspraak met het kind. Zo gezien kan men de zacht innemende aard van de maker zonder enig bezwaar inruilen tegen de tederheid van het model.

P.B.

• Dit werk maakt deel uit van de kerncollectie van het museum. Het maakt deel uit van de inventarislijst van de schenking door Jules en Irma Dhondt-Dhaenens die werd samengesteld tijdens de raad van bestuur op 03.06.1967.