Vrouw met het groene hoedje, 1949

Soms slaat de vlam van het expressionisme in Permeke’s oeuvre nog onverwacht fel omhoog. Het verlies van zijn vrouw in 1948 is het begin van een sombere periode. Als Permeke kort daarna enkele portretten en profil als Vrouw met het groene hoedje en Gabrielle (1950) schildert, is de vertwijfeling en pijn nog voelbaar. De vormen kennen wel geen extreme ontwrichting meer, maar de wanhoop is nu naar binnen geslagen en doet schrijnend zijn werk. Het verstilde gezicht lijkt een dodenmasker zonder enige expressie, bruut geschonden bovendien door het scherpe profiel dat een helft onheilspellend donker laat. Op die manier schijnt het model ons tegemoet te treden vanuit een wereld die de onze niet is. Haar handen en langgerekte vingers tonen duidelijke slepende penseelstreken. De lichtblauwe accenten op haar borst werden met een paletmes aangebracht. De kunst van Permeke, zo kort vóór diens dood in 1952, bekomt een ingetogen grootheid die haar verwijdert van het geweld en het soms onbegrensd lyrisme van een kwart eeuw geleden.

• Dit werk maakt deel uit van de kerncollectie van het museum. Het maakt deel uit van de inventarislijst van de schenking door Jules en Irma Dhondt-Dhaenens die werd samengesteld tijdens de raad van bestuur op 03.06.1967.